Roodborst
Ze zien zo schattig maar het zijn echte vechtersbazen
Gepubliceerd: 4 oktober 2024
In de bosjes!
Donderdagochtend, het zonnetje schijnt, de lucht is blauw met een paar wolken, en na enkele regenachtige dagen ruikt de lucht heerlijk naar herfst. Uit diverse bosjes komen waterachtige klanken en in de verte klinken fietspompachtige geluiden. Een klein groepje huismussen zit te kwetteren in een struik langs de weg. Boven mijn hoofd vliegt een torenvalk en even later zie ik iets hoger in de lucht een sperwer door de lucht glijden. Heerlijk herfst!
Wat zingt er uit het struikgewas?
Wat ben ik nog steeds super blij dat ik ooit bij Vogelwerkgroep Tringa een vogelcursus heb gevolgd, anders had ik nu waarschijnlijk niet geweten welke vogels ik hoorde zingen en welke vogels ik zag. Hierdoor hoef ik niet op zoek te gaan naar de zangvogels die horen bij de waterachtige klanken en fietspompachtige geluiden, maar weet ik gelijk dat het om een roodborst en een koolmees gaat.
Niet veel
In de herfst zijn er niet heel veel soorten zangvogels die zingen. Diverse zangvogels zijn naar warmere zuidelijke oorden vertrokken en ook omdat het voor veel vogels niet belangrijk is om een territorium te verdedigen als er toch geen vrouwtjes te veroveren zijn om een nestje mee te maken. De roodborst is dus een van de zangvogels die hierop een uitzondering maakt. Roodborsten zijn zo territoriaal dat ze in de herfst en zelfs ook in de winter nog steeds een territorium willen hebben en hiervoor ook nog eens wil vechten.
Niet alleen de mannen
Wat bijzonder is bij de roodborsten, is dat het niet alleen de mannetjes zijn die nu hun territorium verdedigen, maar ook de vrouwtjes. Omdat ze er hetzelfde uitzien, valt het ons alleen niet op dat ook de vrouwtjes zingen. Dat er nu zoveel roodborsten zijn komt door de najaarstrek vanuit noordelijke/noordoostelijke streken. Er arriveren nu vele duizenden roodborsten in Nederland om hier te overwinteren.
Vrouwen en jongen
Van de roodborsten die bij ons de zomermaanden hebben doorgebracht, blijft niet iedereen in Nederland. Daar is Nederland nu eenmaal te klein voor. Dit zuidwaarts trekken gaat vooral om vrouwtjes en jonge roodborsten. Vrouwtjes en jonge roodborsten zijn minder sterk en hebben meer moeite een territorium te verdedigen. Ze worden dus verdreven door de roodborsten uit het noorden en gaan richting Spanje en Portugal waar er wel ruimte is. In het vroege voorjaar komen onze roodborsten weer terug naar Nederland en lossen de roodborsten af die hier hebben overwinterd. Rond eind april is elke roodborstje weer terug in zijn eigen broedgebied.
Aan de voedertafel
De roodborst die in de winter aan je voedertafel komt is dus waarschijnlijk een roodborst uit het noorden. Roodborsten zijn vooral heel blij met gedroogde meelwormen, ongekookte havermout of mix van zaden. Wanneer je een roodborst bij je voedertafel hebt komt het niet snel voor dat je twee individuen ziet. Juist ook door de felheid van deze vogel. Alleen als je voedertafel net tussen de territoriums in ligt kun je twee verschillende roodborsten zien. Komen ze echter tegelijk aan de voedertafel, dan kan er een behoorlijke gevecht uitbreken.
Margreet Frowijn-Druijven
Natuurfotograaf en vrijwillig boswachter Natuurmonumenten
www.mfnf.nl
www.facebook.com/MFNF.Natuurfotografie
Klik op één van de afbeeldingen voor een vergroting.