Parkinson
Je kunt het aan een patiënt ruiken
Gepubliceerd: 1 november 2022
Welke moleculen geven Parkinson z’n geur
De overgevoelige neus van een Schotse vrouw pikte de geur van de ziekte van Parkinson op. Wetenschappers proberen op basis van haar bevindingen een huidtest te ontwikkelen, voor Parkinson en voor andere ziektes.
De Schotse Joy Milne haalde in 2015 de krantenkoppen vanwege een ongewoon talent: haar vermogen om mensen op te sporen die lijden aan de ziekte van Parkinson, een progressieve neurodegeneratieve ziekte die miljoenen mensen treft. Sindsdien heeft een groep wetenschappers in het Verenigd Koninkrijk met Milne samengewerkt om de moleculen te identificeren die Parkinson zijn specifieke geur geven. Het team heeft zich nu toegespitst op die moleculen en heeft een eenvoudige huidtest ontwikkeld om deze op te sporen.
Overgevoeligheid is een afwijking
Milne, een 72-jarige gepensioneerde verpleegster uit het Schotse Perth, heeft erfelijke hyperosmie, een aandoening die mensen overgevoelig maakt voor geur. Ze ontdekte dat ze Parkinson kon ruiken nadat ze merkte dat Les, wijlen haar man, een muskusachtige geur verspreidde die ze niet eerder had waargenomen. Uiteindelijk, toen bij hem vele jaren later de ziekte werd vastgesteld, legde ze een verband tussen deze verandering in geur en Parkinson. Les overleed in 2015.
Talgmonsters
In 2012 ontmoette Milne Tilo Kunath, neurowetenschapper aan de Universiteit van Edinburgh, op een evenement georganiseerd door de liefdadigheidsinstelling Parkinson UK. Hoewel ze aanvankelijk sceptisch waren, besloten Kunath en zijn collega’s Milnes beweringen te testen. Ze gaven haar twaalf T-shirts, zes van mensen met Parkinson en zes van gezonde mensen. Ze identificeerde de ziekte in alle zes de gevallen correct – en het ene T-shirt van een gezonde persoon dat ze als parkinsonpatiënt had aangemerkt, was van iemand bij wie minder dan een jaar later de ziekte werd vastgesteld.
Kunath begon vervolgens samen met scheikundige Perdita Barran van de Universiteit van Manchester en haar collega’s te zoeken naar de moleculen die verantwoordelijk zijn voor de verandering in geur die Milne kan waarnemen. Hopelijk kan men in de toekomst de ziekte in een vroeg stadium al vaststellen door simpel een huidmonster te nemen.
Bron: EOS Wetenschap
Deel
