Motten, onopvallende en saai? Echt niet!!
Als ik het over nachtvlinders heb, denken veel mensen waarschijnlijk aan saaie bruine onopvallende motten. Ik neem het niemand kwalijk dat ze er zo over denken, want twintig jaar geleden dacht ik er ook zo over. In die twintig jaar is er echter een kleurrijke nachtwereld voor mij opengegaan en iedereen die nu zegt dat nachtvlinders maar saai zijn, vertel ik gelijk over alle wonderlijke nachtvlinders die ik heb gezien. Rood, oranje, geel, groen, zilver, goud, blauw, parelmoerkleurig, je kunt het zo gek niet bedenken, nachtvlinders kunnen er bijzonder kleurrijk uitzien. Natuurlijk zijn er ook nachtvlinders die onopvallende kleuren hebben, maar je hebt ook onopvallende gekleurde dagvlinders.

Nationale Nachtvlindernacht
Vandaag op vrijdag 5 juli en zaterdag 6 juli wordt er door heel Nederland de Nationale Nachtvlindernacht georganiseerd. Het is een jubileumeditie want de Nachtvlindernacht wordt voor de 20e keer georganiseerd. Deze nacht heeft als doel om zo veel mogelijk mensen in contact te brengen met nachtvlinders. Jong of oud, ervaren ‘nachtvlinderaar’ of een beginner, iedereen kan meedoen! In Noord-Holland kun je op diverse plekken terecht. Zo zet natuurvereniging Wierhaven op zaterdag een wit laken met lamp op aan de Pr. Irenestraat 19b bij Scouting Die Robben in Wieringermeer. Deelname is gratis, maar je moet je wel aanmelden.

Led-emmer
Op een paar dagactieve nachtvlinders na leiden de meeste nachtvlinders een verborgen leven. Wie als het gaat schemeren, de bloeiende planten met een zaklamp af gaat, kan enkele soorten nachtvlinders aantreffen. Ook bij een constant schijnende buitenlamp heb je ’s avonds kans om nachtvlinders tegen te komen. Wie meer dan een paar soorten nachtvlinders wil zien, kan bij de Vlinderstichting een ledemmer kopen. De ledemmer geeft niet zoveel licht dat buren er last van hebben en wordt vaak gebruikt om nachtvlinders te lokken in je eigen achtertuin. Deze kan je rond de schemering neerzetten en de volgende ochtend legen. Het ledemmer licht werkt op een powerbank.

Rondvliegende nachtvlinders worden gelokt met een UV-licht, vallen in de emmer en verstoppen zich onder de kartonnen eierdozen. Veel van nachtvlinders afweten is niet nodig. Je maakt een foto met je mobiel en via de app Obsidentify zijn ze vaak makkelijk te determineren en je kunt ze ook gelijk doorgeven. Via mijn site kun je ook vele nachtvlindersoorten op naam brengen. https://www.mfnf.nl/nachtvlinder.html

Laken en lamp
Iets meer werk en je buren worden misschien niet heel blij als je dit in je achtertuin neerzet, maar deze methode levert over het algemeen heel veel soorten nachtvlinders op. Een felle lamp wordt boven een wit opgespannen laken gehangen. Door het grote lichte oppervlak worden nachtvlinders uit de omgeving aangetrokken. Een felle gloeilamp of spaarlamp werkt al, maar voor echt goede resultaten zijn er speciale lampen verkrijgbaar, zoals HPL-lampen, ML-lampen of kwikdamplampen.
Vanaf de schemering zullen de nachtvlinders al op het licht af komen, maar uit ervaring weet ik dat de meeste soorten pas na middernacht verschijnen. Ik heb de afgelopen jaren toch wel een paar keer de zon op zien komen, na een avondje nachtvlinders tellen.
Niet alleen nachtvlinders worden aangetrokken door het licht, ook diverse soorten kevers, wantsen, vliegen en muggen komen op het lichte oppervlak af. Je goed insmeren met een muggenstick is dan ook vaak geen overbodige luxe. Meestal zijn de muggen na middernacht weer verdwenen.

Stropen en smeren
Nog een leuke manier om nachtvlinders te lokken is via stroop ook wel smeer. Vaak doen we dit naast het witte laken, omdat je hier weer andere soorten nachtvlinders mee kan lokken. Stropen of smeren doe je met een mengsel van zoetigheid en alcohol. Je kunt het beste een paar dagen van tevoren al het mengsel maken. Als je voldoende maakt, kun je alles wat je overhoudt voor een volgende keer gebruiken. Door al het suiker is het lang houdbaar. Misschien dat je alleen een beetje extra alcohol moet toevoegen omdat de geur er vanaf is gegaan en juist op die alcohol geur komen nachtvlinders af.
Met een kwast smeer je de stroop op bomen, muren of andere ruwe oppervlaktes in het donker. Hou de smeer op ooghoogte zodat je de nachtvlinders makkelijk kunt zien en eventueel kunt fotograferen. Neem een zaklamp mee om het smeer te controleren. Ook op het smeer kunnen meerdere insecten afkomen.

Weetje
De volgende Nachtvlindernacht is op 22 en 23 augustus 2025. Zie voor meer informatie https://www.vlinderstichting.nl/nachtvlindernacht

Margreet Frowijn-Druijven
Natuurfotograaf en vrijwillig boswachter Natuurmonumenten
www.mfnf.nl
www.facebook.com/MFNF.Natuurfotografie