Kleine Koetjes
De meerkoetnesten waar ik bijna iedere dag langs loop, lijken bezet. Binnenkort zien we zowel de vaders als de moeders druk voerend met 5 tot 10 jongen achter zich aan zwemmend. De jongen zien er dan op hun mooist uit met hun rode kop en oranje rode hals. Dit zal echter niet lang duren, ze veranderen qua uiterlijk heel snel en ook zullen niet alle jongen de eerste weken overleven. Overal om hun heen dreigt namelijk gevaar. Blauwe reigers, meeuwen, kraaien en ook snoeken lusten wel een klein meerkoetje. Beide ouders voeren de jongen ongeveer acht weken tot dat ze kunnen vliegen. Vanwege de energiebehoefte voeren ze in deze tijd voornamelijk waterdieren in plaats van de waterplanten die anders hoofdzakelijk op hun menu staan.

Familie van de Rallen
Meerkoeten voelen zich helemaal op hun gemak hier in Schagen en er is dan ook bijna geen sloot meer te vinden, waar een meerkoetpaartje nog geen territorium heeft. De Meerkoet wordt ook wel Waterkip genoemd en behoort tot de familie van de rallen. Van oorsprong zijn Meerkoeten echte moerasvogels en dat kun je vooral zien aan zijn groene poten met grote gelobde tenen, welke ideaal zijn om te kunnen lopen op drijvende vegetatie. In het begin van de 20ste eeuw was de Meerkoet nog een gewilde jachtvogel. Door deze jacht was de Meerkoet toen zo schuw dat ze nauwelijks te benaderen waren. Op 11 september 1999 werd deze jacht stopgezet waardoor het nu in heel Nederland een algemene broedvogel is geworden.

Rennen over het water
Het geluid van Meerkoeten bestaat uit scherpe kreten. Een hard ‘piks’ of keffend ‘kuw’ zijn de bekendste geluiden die hij maakt. Ze vliegen niet heel graag en dat zie je ze dan ook niet vaak doen. Ze vluchten liever, rennend over het water en ook bij het opstijgen vanuit het water wordt eerst een stuk rennend afgelegd. Tijdens een eventuele trek kunnen ze echter wel grote afstanden afleggen. Dit gebeurt meestal ’s nachts.

Alleseter
Hun voedsel bestaan vooral uit waterplanten, maar ook uit visjes, schelpdiertjes, kevertjes en torren, insecten en hun larven, rietscheuten, gras en de zaden van waterplanten staan op hun menu. Een Meerkoet duikt naar zijn voedsel, maar door de grote hoeveelheid lucht in hun verenkleed moeten ze echter nogal wat moeite doen om onder water te komen. Om te kunnen duiken maken ze dan ook een sprongetje en zetten zich met hun poten flink af. Even later komt hij als een grote dobber weer boven.

Paartje broedt gezamenlijk
Met een mooi voorjaar kunnen ze al in maart beginnen met het bouwen van hun nest. Deze wordt gemaakt in ondiep water van plantenmaterialen. Het mannetje verzamelt het materiaal en het vrouwtje legt het op de juiste plaats. In het nest legt het vrouwtje 5 tot 10 gestippelde, lichtgele eieren. Deze broeden ze beiden in 21 tot 24 dagen uit. Het opvallende rood met oranje uiterlijk van de pas geboren jongen verdwijnt vrij snel, waarna hij bruingrijs wordt met een bleekgrijze kop, keel, borst, buik en voorkant van nek. Zijn snavel is nu nog rood en zijn poten zwart. Meerkoeten kunnen 2 tot 3 keer per broedseizoen een nest jongen groot brengen. Een Meerkoet kan gemiddeld tien jaar oud worden.

Watergevecht
Nog een leuk weetje: het territorium wordt in het broedseizoen fel verdedigd tegen andere Meerkoeten. Ze staan hier zelfs om bekend. Er klinken dan schelle strijdkreten en met omhoog gerichte vleugelveren en watergetrappel gaan ze elkaar te lijf. Ze kunnen recht op hun staart zitten, zodat ze de ander kunnen trappen met hun poten. Soms duurt zo´n uitgebreid watergevecht wel enkele dagen, net zolang tot één paartje opgeeft.

Margreet Frowijn-Druijven
Natuurfotograaf en vrijwillig boswachter Natuurmonumenten
www.mfnf.nl