De ramp in Tsjernobyl
Weet u deze nog?
Gepubliceerd: 7 januari 2022
1986
Eerste hogere waarden radio-activiteit in Groningen gemeten’ kopte het NRC Handelsblad op 2 mei 1986. Deze precaire situatie was het gevolg van een kernramp die 6 dagen eerder plaatsvond in de kernreactor van Tsjernobyl, in de voormalige Sovjet-Unie. Vanwege de schaarse berichten uit de Sovjet-Unie bereikte het nieuws Den Haag pas 60 uur na de ramp. Hier werd direct een crisiscentrum opgericht. Het crisisteam stelde 3 prioriteiten: de stralingsdoses voor de bevolking laag houden, paniek onder de bevolking voorkomen en de invoer van besmette personen en goederen uit het getroffen gebied controleren.
Radioactief jodium in het Noordhollandse gras
Nederlandse metingen troffen verhoogde concentraties radioactief jodium in het gras aan. Na uitgebreid overleg viel op 3 mei de beslissing: de koeien moesten op stal. Het graasverbod werd dezelfde avond nog via praatprogramma Tineke op televisie bekendgemaakt en zou een kleine week duren. Voor de boeren was de timing onhandig: de koeien stonden in veel gevallen nét buiten en de voorraad droogvoer uit de winter was op.
Vele liters melk vernietigd
De meeste boeren hielden zich netjes aan het graasverbod, maar in de dagen die volgden werden ruim 200 veehouders door het hele land betrapt op het buiten laten grazen van hun melkkoeien, -schapen en -geiten. Zo’n 200.000 liter melk werd in beslag genomen. Enkele Noord-Hollandse veehouders weigerden tegenover de politie pertinent om hun melkvee uit de wei te halen. Hun argument? ‘Jullie bekijken het maar’.
Bladgroente van de kouwe grond ook besmet
Daarnaast werd al vóór het graasverbod aangeraden om groenten extra goed te wassen. Na een aantal wetenschappelijke proeven bleek dat het radioactieve jodium door het wassen niet verdween van bladgroenten als sla en spinazie. Om het nog erger te maken, werd op de spinazie ook het kankerverwekkende cesium aangetroffen. Het was onbekend welke hoeveelheid schadelijk was, dus werd op 6 mei alle spinazie uit de handel genomen en vernietigd.
Gelukkig duurde het maar een week
Op 9 mei kopte het Nieuwsblad van het Noorden: ‘Minder straling in Nederland’. De koeien mochten een dag eerder alweer de wei in. Het ergste gevaar in Nederland was geweken.
Deel
