De klank van de heilstaat
Musici in de tijd van Stalin
Gepubliceerd: 3 november 2023
Concertlezing
Twee keer dit seizoen presenteert het kerkje van Valkkoog een boeiende concertlezing. De eerste is zondagmiddag 12 november: historicus, journalist en schrijver Michel Krielaars vertelt over de tien hoofdpersonen uit zijn boek ‘De Klank van de heilstaat, Musici in de tijd van Stalin’. Zijn verhaal wordt afgewisseld met muziek van onder meer Prokofiev, Weinberg en Zaderatski, door Henriëtte Schenk (mezzosopraan) en Irina Antonova (piano).
Composities op wc papier
Michel Krielaars (1961) is boekenredacteur van NRC en was jarenlang Rusland-correspondent voor die krant. Tijdens zijn lezing vertelt hij over levens van beroemde Russische componisten en uitvoerend musici in de periode 1930-1953, ten tijde van Stalin. Uit alles wat hij op het spoor kwam over muziek in de Sovjetwereld, blijkt dat de werkelijkheid nog absurder is dan je zou verwachten. Al vanaf de beginjaren van de Sovjet-Unie moesten componisten muziek maken die dienstbaar was aan de nieuwe socialistische staat, met eenvoudige melodieën, elementen uit de volksmuziek en het geluid van fabrieksmachines en tractoren. Wie een misstap maakte in de ogen van het regime, kon jarenlang in een strafkamp belanden. Componist Vsevolod Zaderatski schreef daar zijn belangrijkste werken, op wc-papier.
Sovjetsentiment weer actueel
In deze tijd met de Russische oorlog tegen Oekraïne is opleving en verheerlijking van oude Sovjetsentimenten onder Poetin actueel. De parallellen met het Stalin-tijdperk zijn overduidelijk. Denk aan het monddood maken en laten verdwijnen van burgers en beroemdheden die zich kritisch uitlaten over het regime.
Rode oortjes
Michel Krielaars met zijn enorme Ruslandkennis is dé juiste persoon om dit verhaal te verrtellen. Aan de hand van tien levens, van onder anderen pianist Svjatoslav Richter en componist Sergej Prokofjev, brengt brengt hij de Sovjet-wereld tot leven. Zijn lezing wordt afgewisseld met muziek van de componisten die hij bespreekt: ‘rode oortjes’!
Reserveren
Kaarten reserveren kan via deze link. De entree is vanaf dit seizoen 17,50 (plus 1 euro reserveringskosten). Het concert begint om 15.00 uur, de deuren gaan open om 14.30 uur.
Foto: Merlijn Doomernik